Grossbeeren – Gedenkstätte

Opis cmentarza

Großbeeren – Miejsce Pamięci Ofiar Faszyzmu
Tuż obok miejscowego cmentarza, w zagłębieniu po dawnej żwirowni znajduje się cmentarz blisko 1300 ofiar drugiej wojny światowej i miejsce pamięci obozu pracy wychowawczej (AEL) i obozu przejściowego podlegającego Gestapo w Großbeeren. Jest to także miejsce pamięci filii obozu dla sowieckich jeńców wojennych Stalag III D - Komando 82/562, w którym od końca 1941 do końca 1942 roku zginęło ponad 1200 jeńców.
AEL w Großbeeren podlegał AEL Wuhlheide, funkcjonował w latach 1942 – 1945 i przebywało w nim ok. 25 000 skazanych, najwięcej Rosjan, Polaków, Francuzów i Czechow.
Był to przede wszystkim obóz karny dla zagranicznych robotników przymusowych, ale także Niemców, których wykorzystywano jako tanią siłę roboczą przy budowie linii kolejowych, schronów, kanalizacji, ulic i dróg, w zakładach przemysłu zbrojeniowego a sezonowo w okolicznych dużych gospodarstwach rolnych.
Około 1300 osób nie przeżyło szykan, głodu, pracy ponad siły w tym obozie.
Pierwszych 200 zmarłych pochowano pod murem cmentarza, gdzie dziś znajduje się kwatera ich grobów i tablica pamiątkowa, natomiast kolejne ofiary chowano w grobach masowych w wykopie na terenie dawnej żwirowni.
Po zakończeniu wojny w drugiej połowie lat czterdziestych XX wieku urządzono w tym miejscu cmentarz i miejsce pamięci. Ostateczny kształt miejsce to uzyskało w latach dziewięćdziesiątych XX w. Na pomniku znajdują się tablice z inskrypcjami upamiętniającymi ofiary faszyzmu i militaryzmu, w tym sowieckich, polskich, francuskich, holenderskich, niemieckich, belgijskich antyfaszystów. Przed pomnikiem umieszczono tablice z informacją o spoczywających w tym miejscu i na sąsiadującym cmentarzu 1289 ofiarach z 25 krajów. Brązowe tablice z nazwiskami ofiar umieszczono po obu stronach alei prowadzącej do pomnika.
Do dnia dzisiejszego nie odnaleziono grobów około 1200 znanych z nazwiska jeńców sowieckich z obozu znajdującego się w bezpośrednim sąsiedztwie obozu pracy wychowawczej. Najprawdopodobniej zostali oni również pochowani na terenie byłej żwirowni.

Dane adresowe

Adres cmentarza: Grossbeeren, Brandenburgia
Kleinbeeren,
14979 Grossbeeren
GPS: 52.356289, 13.303284

Administrator cmentarza:  


ZDJĘCIA CMENTARZA
POCHOWANI

Ambik Marian
(1920-1945)

więcej

Andrzejewski Adam
(1918-1945)

więcej

Ankowiak Edward
(1908-1944)

więcej

Archmowicz Bolesław
(1910-1944)

więcej

Astriab Piotr
(1914-1945)

więcej

Augustyniak Henryk
(1925-1944)

więcej

Bakowski Adam
(1903-1942)

więcej

Bakowski Bolesław
(1911-1944)

więcej

Baris Czesław
(1920-1943)

więcej

Bartoczak Stanisław
(1919-1945)

więcej

Bartosiak Edward
(1944-1944)

więcej

Bartosik Jan
(1926-1943)

więcej

Bastock Edward
(1921-1944)

więcej

Bednarczyk Józef
(1919-1944)

więcej

Bednarski Antoni
(1924-1944)

więcej

Białas Leon
(1920-1944)

więcej

Bieganowski Piotr
(1921-1944)

więcej

Bizozowski Edmund
(1894-1945)

więcej

Blasowski Piotr
(1905-1943)

więcej

Bogomski Franciszek
(1918-1944)

więcej

Bolesta Wacław
(1920-1945)

więcej

Bolewski Mieczysław
(1906-1944)

więcej

Borczykowski Szlama
(1914-1942)

więcej

Bozek Izydor
(1904-1944)

więcej

Brendol Paweł
(1917-1944)

więcej

Broniarczyk Antoni
(1923-1943)

więcej

Budziak Bogdan
(1924-1942)

więcej

Bzdega Wincenty
(1922-1944)

więcej

Celak Stanisław
(1904-1944)

więcej

Chmieleski Czesław
(1909-1944)

więcej

Chmielewski Wacław
(1923-1944)

więcej

Chrząszcz Mieczysław
(1920-1944)

więcej

Cieślak Stanisław
(1920-1945)

więcej

Cybulski Stefan
(1904-1945)

więcej

Czajka Józef
(1907-1944)

więcej

Czekaj Kacper
(1920-1943)

więcej

Czepak Wasyli
(1923-1943)

więcej

Czlapiński Czesław
(1904-1944)

więcej

Czternasty Mieczysław
(1924-1945)

więcej

Dainowski F.
(1919-1944)

więcej

Danderei Antoni
(1902-1945)

więcej

Derziak Antoni
(1914-1944)

więcej

Dłubak Marian
(1921-1944)

więcej

Dobosz Franciszek
(1915-1944)

więcej

Dombrowski Józef
(1923-1943)

więcej

Dominik Wacław
(1926-1944)

więcej

Drzewiecki Józef
(1905-1944)

więcej

Duda Józef
(1895-1944)

więcej

Dudziak Kazimierz
(1926-1944)

więcej

Dymowski Stanisław
(1913-1942)

więcej

Dziurka Stanisław
(1918-1945)

więcej

Dzubajło Eugeniusz
(1922-1944)

więcej

Fabisiak Marian
(1919-1943)

więcej

Fetkowicz Aftanas
(1909-1943)

więcej

Filios Tadeusz
(1924-1944)

więcej

Filipozyk Józef
(1895-1944)

więcej

Filist Michał
(1918-1944)

więcej

Florczak Józef
(1886-1944)

więcej

Frynko Mikołaj
(1922-1944)

więcej

Fyl Teodor
(1914-1944)

więcej

Gaik Michał
(1925-1944)

więcej

Gajda Bronisław
(1922-1944)

więcej

Gajda Faldischew
(1922-1944)

więcej

Gajdecki Józef
(1925-1944)

więcej

Gasior Mochał
(1912-1945)

więcej

Gaweł Stanisław
(1923-1944)

więcej

Gimmel Józef
(1910-1945)

więcej

Glaszak Jan
(1912-1944)

więcej

Gluch Mikołaj
(1920-1944)

więcej

Godzek Grigori
(1920-1944)

więcej

Gołębiowski Marian
(1914-1944)

więcej

Gongola Bogdan
(1926-1945)

więcej

Góralczyk Kazimierz
(1920-1942)

więcej

Górny Antoni
(1918-1944)

więcej

Górski Stanisław
(1921-1944)

więcej

Grabski Zygmunt
(1914-1945)

więcej

Gradowski Kazimierz
(1922-1944)

więcej

Grela Antoni
(1906-1944)

więcej

Grzelak Jan
(1925-1944)

więcej

Gudrowski Józef
(1903-1944)

więcej

Guz Adam
(1915-1944)

więcej

Hajto Jan
(1914-1944)

więcej

Halupka Mieczysław
(1920-1943)

więcej

Hasior Michał
(∗1895)

więcej

Hijnacki Andrzej
(1906-1942)

więcej

Hładysz Wasyl
(1913-1944)

więcej

Horjun Mikołaj
(1926-1944)

więcej

https://collections.arolsen-archives.org/archive/2-1-4-2_4686161-POL/?p=1&doc_id=70994281

więcej

Hubacz Józef
(1918-1943)

więcej

Humanicki Zygmunt
(1906-1944)

więcej

Hynek Tadeusz
(1925-1944)

więcej

Imela Eugeniusz
(1926-1944)

więcej

Izydorski Jan
(1921-1945)

więcej

Jabiszewski Kazimierz
(1919-1944)

więcej

Jabłoński Jan
(1923-1944)

więcej

Jagwa Andrzej
(1926-1943)

więcej

Jakiel Henryk
(1926-1944)

więcej

Jakubowski Marian
(1921-1944)

więcej

Janasiak Henryk
(1926-1944)

więcej

Janczuk Iwan
(1923-1944)

więcej

Janiszewski Jerzy
(1927-1944)

więcej

Jankowski Józef
(1918-1945)

więcej

Jarasz Paweł
(1925-1944)

więcej

Jaremen Józef
(1925-1944)

więcej

Jarosz Franciszek
(1920-1943)

więcej

Jarząb Adam
(1925-1944)

więcej

Jasiński Wasyl
(1912-1943)

więcej

Jaworski Józef
(1924-1942)

więcej

Jaworski Michał
(1925-1944)

więcej

Jendrzejak Marian
(1923-1944)

więcej

Job Jan
(1912-1944)

więcej

Jowsiak Bolesław
(1913-1944)

więcej

Juskowiak Stanisław
(1907-1943)

więcej

Juszczak Stanisław
(1891-1943)

więcej

Kaczyński Stefan
(1919-1944)

więcej

Kalyniuk Dymitry
(1923-1944)

więcej

Kamiński Józef
(1918-1942)

więcej

Kapusta Tadeusz
(1907-1945)

więcej

Karpiec Julian
(1912-1945)

więcej

Karpiński Edward
(1926-1945)

więcej

Kazimierczak Józef
(1927-1945)

więcej

Kislitza Jakow
(1908-1944)

więcej

Kiziński Władysław
(1917-1942)

więcej

Klar Józef
(1922-1944)

więcej

Klosiński Wiktor
(1922-1944)

więcej

Knul Stanisław
(1915-1944)

więcej

Kocik Edward
(1924-1944)

więcej

Koloiczuk Tadeusz
(1912-1942)

więcej

Kolonista Jan
(1927-1944)

więcej

Kopszuk Mikołaj
(1924-1944)

więcej

Koralczak Edmund
(1925-1944)

więcej

Korlowski Mikołaj
(1924-1942)

więcej

Kosicke Tadeusz
(1921-1944)

więcej

Kotwica Antoni
(1924-1945)

więcej

Kowalski Tadeusz
(1922-1945)

więcej

Kozaczuch Józef
(1944-1945)

więcej

Koźlik Stefan
(1909-1945)

więcej

Kramerek Lucjan
(1924-1944)

więcej

Krok Michał
(1905-1943)

więcej

Król Teodor
(1919-1943)

więcej

Kruczewski Józef
(1906-1944)

więcej

Kruk Jan
(1923-1944)

więcej

Kubiak Andrzej
(1915-1944)

więcej

Kukiełka Michał
(1910-1944)

więcej

Kumatowski Wacław
(1894-1944)

więcej

Kunasz Michał
(1908-1944)

więcej

Kurowski Jerzy
(1921-1942)

więcej

Kurzyński Józef
(1921-1944)

więcej

Kwapis Jan
(1914-1944)

więcej

Kwiatkowski Adam
(1894-1943)

więcej

Ladan Piotr
(1910-1945)

więcej

Landrat Tadeusz
(1915-1944)

więcej

Lasocki Wacław
(1897-1944)

więcej

Lazenko Iwan
(1922-1944)

więcej

Lechowicz Józef
(1874-1944)

więcej

Leszyk Wacław
(1925-1945)

więcej

Leśniewski Mateusz
(1914-1944)

więcej

Lubelski Zygmunt
(1913-1943)

więcej

Lubstawski Czesław
(1919-1944)

więcej

Luciak Bogdan
(1924-1942)

więcej

Luczka Zbigniew
(1920-1944)

więcej

Łukaszewski Ignacy
(1892-1944)

więcej

Maier Ryszard
(1912-1945)

więcej

Majcher Jan
(1910-1944)

więcej

Majerski Mieczysław
(1926-1944)

więcej

Majszak Stanisław
(1923-1945)

więcej

Malanczak Paweł
(1923-1944)

więcej

Malenki Bogdan
(1923-1945)

więcej

Malinowski Tadeusz
(1919-1944)

więcej

Małysiak Piotr
(1913-1944)

więcej

Mamoński Jan
(1905-1944)

więcej

Marbalowski Józef
(1899-1945)

więcej

Martyniuk Mikołaj
(1925-1944)

więcej

Marzyński Władysław
(1923-1944)

więcej

Mastarek Tadeusz
(1922-1944)

więcej

Matyjasz Antoni
(1918-1942)

więcej

Mauszek Jan
(1912-1942)

więcej

Mazurek Tadeusz
(1925-1944)

więcej

Mela Teodor
(1928-1945)

więcej

Mędrek Henryk
(1913-1944)

więcej

Miara Mieczysław
(1917-1945)

więcej

Michalak Jan
(1914-1944)

więcej

Mikaluszkas Alfons
(1916-1944)

więcej

Milarski Henryk
(1925-1944)

więcej

Milowicz Leon
(1919-1942)

więcej

Minszak Florian
(1920-1945)

więcej

Misko Osyp
(1921-1944)

więcej

Miskow Lucjan
(1919-1944)

więcej

Miszczak Władysław
(1920-1945)

więcej

Motyka Józef
(1907-1944)

więcej

Mróz Stanisław
(1908-1944)

więcej

Najdoła Dominik
(1912-1945)

więcej

Nationalität/Herkunft der aufgeführten Personen: Polnisch (arolsen-archives.org)

więcej

Niczewicz Antoni
(1923-1944)

więcej

Nietszucki Mikołaj
(1922-1942)

więcej

Niewiadomski Franciszek
(1905-1944)

więcej

Nojszycki Andrzej
(1901-1942)

więcej

Noszyński Aleksander
(1904-1944)

więcej

Nowacki Piotr
(1915-1942)

więcej

Nowak Jan
(1903-1944)

więcej

Nowak Walenty
(1906-1945)

więcej

Nowiko Mikołaj
(1922-1942)

więcej

Oblasa Jan
(1920-1945)

więcej

Oblochiewicz Jan
(1919-1944)

więcej

Odrowski Wincenty
(1913-1944)

więcej

Oliszewski Jan
(1921-1945)

więcej

Olszewski Franciszek
(1917-1944)

więcej

Olszewski Telesfor
(1913-1945)

więcej

Orłowski Henryk
(1925-1942)

więcej

Orłowski Stanisław
(1926-1944)

więcej

Ozega Stefan
(1905-1944)

więcej

Pakuła Bolesław
(1904-1944)

więcej

Parkasiewicz Bronisław
(1921-1944)

więcej

Parzyński Zdzisław
(1920-1944)

więcej

Pawelczyk Antoni
(1916-1944)

więcej

Pawlak Teodor
(1915-1944)

więcej

Pawłowski Franciszek
(1923-1945)

więcej

Perzanowski Franciszek
(1911-1944)

więcej

Petryk Jan
(1924-1943)

więcej

Piątek Tadeusz
(1919-1943)

więcej

Pieczonka Eugeniusz
(1891-1944)

więcej

Piekarski Czesław
(1918-1944)

więcej

Pieniak Stanisław
(1925-1944)

więcej

Piierdzioch Emil
(1908-1944)

więcej

Piosik Leon
(1919-1944)

więcej

Piotrowski Henryk
(1920-1945)

więcej

Piotrowski Józef
(1921-1944)

więcej

Piskowski Stanisław
(1909-1944)

więcej

Piuro Józef
(1906-1944)

więcej

Piwek Stanisław
(1919-1945)

więcej

Pogielska Genowefa
(1944-1944)

więcej

Polewi Michał
(1915-1942)

więcej

Polgrabis Wojciech
(1886-1944)

więcej

Popławski Jan
(1898-1943)

więcej

Posuch Szymon
(1888-1943)

więcej

Poziegel Piotr
(1912-1944)

więcej

Przybylski Andrzej
(1890-1942)

więcej

Przybylski Jan
(1923-1944)

więcej

Ratajczyk Adam
(1903-1944)

więcej

Rebicz Stefan
(1898-1944)

więcej

Rogowski Adam
(1917-1944)

więcej

Rojewski Piotr
(1916-1944)

więcej

Romalin Stefan
(1923-1943)

więcej

Rosa Jan
(1921-1944)

więcej

Rupociński Bolesław
(1906-1944)

więcej

Rybak Jan
(1925-1944)

więcej

Rymartczuk Jurko
(1885-1944)

więcej

Sandowski Marun
(1892-1943)

więcej

Sapanowski Tadeusz
(1923-1944)

więcej

Sapisocki Aleksander
(1912-1944)

więcej

Sawolewicz Leonid
(1923-1944)

więcej

Sazuta Wasyli
(1924-1944)

więcej

Scepak Wasyl
(1923-1944)

więcej

Schmidt Zbigniew
(1923-1944)

więcej

Sembrat Jan
(1916-1945)

więcej

Sidor Zbigniew
(1922-1944)

więcej

Sikora Piotr
(1920-1945)

więcej

Sitko Franciszek
(1922-1944)

więcej

Skowroński Tadeusz
(1925-1944)

więcej

Skrot Michał
(1905-1943)

więcej

Sliski Ignacy
(1899-1944)

więcej

Słomina Stefan
(1923-1944)

więcej

Smurawski Zdzisław
(1924-1943)

więcej

Sobipan Mieczysław
(1920-1944)

więcej

Sochacki Zygmunt
(1912-1945)

więcej

Sondej Franciszek
(1917-1943)

więcej

Stankiewicz Ignac
(1901-1944)

więcej

Starczyński Wincenty
(1885-1942)

więcej

Stolarczyk Stanisław
(1922-1944)

więcej

Straczewski Tadeusz
(1908-1944)

więcej

Strek Jan
(1922-1945)

więcej

Sytek Czesław
(1909-1944)

więcej

Szark Tadeusz
(1926-1944)

więcej

Szczeciński Antoni
(1920-1945)

więcej

Szczepański Antoni
(1925-1944)

więcej

Szczerbarnowicz Zbigniew
(1923-1944)

więcej

Szczesny Ryszard
(1926-1944)

więcej

Szcześniak Jan
(1921-1944)

więcej

Szczot Stanisław
(1912-1943)

więcej

Szczurek Piotr
(1903-1943)

więcej

Szedler Czesław
(1909-1943)

więcej

Szepanek Józef
(1920-1944)

więcej

Szewczyk Stanisław
(1921-1944)

więcej

Szlapiński Czesław
(1904-1944)

więcej

Szlendakowski Józef
(1920-1944)

więcej

Szmarz Jan
(1916-1944)

więcej

Szmirszalski Stanisław
(1899-1945)

więcej

Szuga Michał
(1911-1944)

więcej

Szymański Józef
(1920-1945)

więcej

Szymański Konstantyn
(1910-1944)

więcej

Szymański Zdzisław
(1920-1944)

więcej

Śliwka Władysław
(1927-1944)

więcej

Śmialowski Władysław
(1914-1944)

więcej

Świątek Edward
(1925-1943)

więcej

Tedjan Antoni
(1919-1942)

więcej

Terlecki Bogdan
(1925-1942)

więcej

Tetowski Aleksander
(1904-1942)

więcej

Tomaczewski Aleksander
(1924-1944)

więcej

Trajanowski Stefan
(1922-1944)

więcej

Trzaskowski Stanisław
(1904-1943)

więcej

Trzmiel Stanisław
(1909-1944)

więcej

Trzy Józef
(1922-1944)

więcej

Tszarewicz Wasyl
(1902-1944)

więcej

Turczyniak Mikołaj
(1923-1944)

więcej

Twardowski Stefan
(1923-1944)

więcej

Ulanowski Eugeniusz
(1926-1945)

więcej

Unifantowicz Stanisław
(1925-1944)

więcej

Urban Eugeniusz
(1919-1942)

więcej

Wagner Antoni
(1923-1944)

więcej

Waksmański Bolesław
(1903-1944)

więcej

Walcik Franciszek
(1907-1942)

więcej

Walczak Antoni
(1911-1945)

więcej

Wasilewski Stefan
(1907-1944)

więcej

Waszak Władysław
(1917-1944)

więcej

Waszczyk Marian
(1925-1944)

więcej

Wawrzyniak Franciszek
(1921-1944)

więcej

Wawrzyniewicz Józef
(1920-1944)

więcej

Wenglicki Józef
(1917-1944)

więcej

Wentland Jan
(1924-1944)

więcej

Weselowski Jan
(1915-1944)

więcej

Wielosiński Konstanty
(1908-1945)

więcej

Wilk Franciszek
(1929-1945)

więcej

Wilke Stefan
(1917-1944)

więcej

Wilusz Ferdynand
(1913-1944)

więcej

Wisniewski Henryk
(1922-1942)

więcej

Wodarski Honorat
(1920-1944)

więcej

Woiczek Józef
(1919-1944)

więcej

Wojciechowski Antoni
(1907-1944)

więcej

Wojciechowski Feliks
(1925-1944)

więcej

Wojnyka Józef
(1927-1944)

więcej

Wosorski Stanisław
(1891-1945)

więcej

Wowczaryk Danylo
(1915-1944)

więcej

Woźniak Roman
(1924-1944)

więcej

Woźniakiewicz Franciszek
(1905-1944)

więcej

Wójcik Antoni
(1922-1944)

więcej

Wójcik Wacław
(1923-1944)

więcej

Wójciowski Antoni
(1900-1944)

więcej

Wpychło Dudek
(1896-1944)

więcej

Wronicki Zbigniew
(1924-1944)

więcej

Wydra Lucjan
(1921-1943)

więcej

Wysocki Henryk
(1925-1945)

więcej

Wyszyński Omelian
(1905-1944)

więcej

Wziętek Marian
(1913-1944)

więcej

Zabłocki Kazimierz
(1923-1944)

więcej

Zagorski Jan
(1920-1943)

więcej

Zakrzewicz Stanisław
(1923-1944)

więcej

Zakrzewski Felitas
(1908-1945)

więcej

Zalewski Jan
(1902-1944)

więcej

Zaniek Kazimierz
(1921-1945)

więcej

Zdulski Mieczysław
(1922-1944)

więcej

Zelek Stanisław
(1903-1944)

więcej

Zibulski Feodor
(1921-1944)

więcej

Złobiński Jan
(1919-1943)

więcej

Znarowski Jan
(1927-1945)

więcej

Zych Ryszard
(1925-1945)

więcej

© FPNP 2017–2022