Sowjetischer Ehrenfriedhof

Opis cmentarza

W Bernburgu (Saale) na Martinsplatz położony jest tzw. sowiecki cmentarz honorowy (Sowjetischer Ehrenfriedhof). W jego centralnym miejscu, na podniesieniu postawiono wysoki obelisk z czterema tablicami wykonanymi z czerwonego granitu, na których umieszczono inskrypcję w języku rosyjskim i nazwiska około 170 jeńców i robotników przymusowych ze Związku Radzieckiego, którzy zginęli w latach 1941 – 1945.

Na murkach po obu stronach schodów prowadzących do sowieckiego upamiętnienia znajdują się niewielkie tabliczki z brązu z informacją, iż cmentarz ten jest miejscem pochówku 667 ofiar wojny i nazistowskiego bezprawia, które straciły życie w Bernburgu i okolicy oraz w podobozie KL Buchenwald - Leau w okresie 1941 – 1945 i zostały przeniesione i pochowane w tym miejscu. Ofiary te pochodziły z różnych krajów, w tym z Polski (180), ZSRR (73), Francji (58), Włoch (18), Czechosłowacji (3), Holandii, Jugosławii po 2 osoby oraz Belgii, Niemiec, Anglii, Grecji i Szwajcarii (po jednej osobie). Wśród ofiar jest również 325 osób nieznanego pochodzenia.

Na podstawie zachowanej dokumentacji archiwalnej oraz księgi ofiar KL Buchenwald udało się ustalić, że jest to miejsce spoczynku przynajmniej 283 osób pochodzących z Polski, w tym 23 robotnic i robotników przymusowych oraz 260 więźniów KL Buchenwald z podobozu Leau. Podobóz ten funkcjonował od kwietnia 1944 roku do kwietnia 1945, uwięziono w nim około 2000 mężczyzn, głównie z Polski i Francji. Więźniowie pracowali przy budowie podziemnych zakładów w sztolniach po kopalni soli kamiennej w okolicy Bernburg-Plömnitz, gdzie miała zostać umieszczona produkcja samolotów Junkers.

Przez rok funkcjonowania obozu zmarło przynajmniej 434 więźniów z głodu, chorób i okrutnego traktowania przez nadzorców z SS, którzy zabijali niezdolnych do pracy. Większość ofiar pogrzebano w grobach masowych na cmentarzu w Leau. Po 1945 roku ich szczątki ekshumowano i przeniesiono na teren obecnego cmentarza sowieckiego w Bernburgu.

Oprócz lakonicznej informacji umieszczonej na tabliczkach, przy schodach prowadzących do sowieckiego upamiętnienia brak jest danych tych ofiar a także informacji o ich losie.

Dane adresowe