Neuer Friedhof Gröditz

Opis cmentarza

Na Nowym Cmentarzu miejskim w Gröditz w południowo-wschodnim narożniku znajduje się kwatera 213 grobów ofiar drugiej wojny światowej. Miejsce pamięci w obecnej formie zostało urządzone w roku 2003, gdy z cmentarzy na terenie gminy Gröditz przeniesiono tu szczątki 92 jeńców, robotników przymusowych i 121 więźniów podobozu KL Flossenbürg w Gröditz.

Obóz w Gröditz utworzony w październiku 1944 roku był najbardziej na północ wysuniętym podobozem KL Flossenbürga. Więziono w nim około 1000 mężczyzn z kilkunastu krajów. Największą grupę stanowili więźniowie z Polski i ZSRR (po około 270 osób), w dużej części żydowskiego pochodzenia. Większość więźniów z Polski to osoby deportowane z Warszawy po upadku powstania warszawskiego. Więźniowie pracowali w wydzielonej części zakładów Mitteldeutsche Stahlwerke (Koncern Flicka) przy produkcji artylerii przeciwlotniczej. Byli zakwaterowani na poddaszu budynków fabrycznych. W obozie na skutek nieludzkich warunków życia i pracy oraz epidemii tyfusu życie straciło około 220 więźniów. Zmarłych pogrzebano na sześciu cmentarzach w całej gminie Gröditz. Po wojnie komisje do spraw grobów z Belgii, Francji i USA ekshumowały swoich zmarłych w niewoli obywateli i pochowały ich w ziemi ojczystej lub na odpowiednich narodowych kwaterach na niemieckich cmentarzach. Pozostałe mogiły robotników przymusowych, więźniów KL Gröditz i jeńców wojennych zaczęto przenosić od 2000 r. na obecne miejsce spoczynku.

Według danych znajdujących się na tablicy informacyjnej jest to miejsce pochówku 213 ofiar nazizmu, spośród 571 udokumentowanych ofiar pracy przymusowej i obozów koncentracyjnych, którzy w latach 1939 – 1945 zostali deportowani do Gröditz i tu wykorzystywani przede wszystkim w zakładach zbrojeniowych.

Po lewej stronie alei znajdują się dwie tablice z nazwiskami 64 ofiar pochodzących z krajów ZSRR a po prawej na pięciu tablicach umieszczono nazwiska 145 ofiar z 12 krajów, w tym 51 z Polski. Według dokumentacji archiwalnej jest to miejsce spoczynku 59 Polaków i obywateli polskich różnych narodowości.

Na terenie kwatery ustawiono kamienne krzyże łacińskie, ortodoksyjne oraz tablicę z gwiazdą Dawida. Kwatera jest zadbana a stan upamiętnień (maj 2023 r.) jest bardzo dobry.

Dane adresowe