Heger Friedhof

Opis cmentarza

Na największym cmentarzu w Osnabrück - Heger Friedhof, w sześciu wojennych kwaterach spoczywa ponad 1500 ofiar drugiej wojny światowej i prześladowań nazistowskich. Groby obywateli polskich zlokalizowane są w trzech z nich. Przy wszystkich kwaterach ustawiono duże tablice z informacjami historycznymi i statystykami dotyczącymi liczby ofiar.

Kwatera nr XIe zwana kwaterą międzynarodową stanowi miejsce spoczynku 350 ofiar wojny, w tym robotników przymusowych z ZSRR (153), Polski (61), oraz ofiar z Holandii (40), Belgii (6) a także 10 innych narodowości w tym Niemców (70).
W Osnabrück i okolicach pracowało około 25 000 robotników przymusowych i jeńców wojennych. Zakwaterowano ich w 100 obozach pracy i zatrudniano przymusowo w zakładach OKD, Klöckner und Karmann, na kolei, w instytucjach publicznych i zakładach miejskich, w wielu mniejszych fabrykach i prywatnych gospodarstwach.
Większość pochowanych w tym miejscu zginęła w czasie ciężkich nalotów na miasto w latach 1944 – 1945. Zagranicznym robotnikom przymusowym i więziom nie pozwalano korzystać ze schronów przeciwlotniczych. W obrębie kwatery nr XI znajdują się także groby 20 więźniów obozu koncentracyjnego, którzy pracowali przy naprawie torów kolejowych w ramach SS – Eisenbahnbaubrigade.
Przy głównej alei umieszczono kamienną stelę z inskrypcją: „A miłość pozostaje podstawą tego świata mimo krwi i śmierci i broni”, a na odwrocie zaś umieszczono napis: „Tu spoczywają Belgowie, Duńczycy, Niemcy, Francuzi, Holendrzy, Jugosłowianie, Polacy, Rosjanie”.

Tuż obok kwatery nr XI znajduje się postawiony w 2018 r. pomnik upamiętniający dzieci robotnic przymusowych. Pochowane w tym miejscu niemowlęta i dzieci zostały deportowane do Osnabrück razem z rodzicami lub przyszły tu na świat. Na trzech kamiennych tablicach umieszczono nazwiska 108 najmłodszych ofiar.

Trzech Polaków pochowano również w kwaterze jeńców wojennych i robotników przymusowych z ZSRR, która znajduje się w północno-wschodniej części cmentarza.

Na podstawie dostępnych list archiwalnych oraz danych przekazanych przez administrację miejską ustalono, iż cmentarz ten jest miejscem ostatniego spoczynku dla przynajmniej 113 osób pochodzących z Polski, w tym 36 dzieci w większości urodzonych już na terenie Niemiec.

Dane adresowe