Wilmersdorfer Waldfriedhof Güterfelde

Opis cmentarza

Na cmentarzu Wilmersdorfer Waldfriedhof w Güterfelde, położonym miedzy Berlinem a Poczdamem, znajdują się dwa miejsca pochówku polskich obywateli. Pierwsze z nich to pole grobowe, na którym spoczywają urny więźniów KL Sachsenhausen zamordowanych w latach 1940-1942 w obozie macierzystym, oraz komandach roboczych i innych podobozach a także w ośrodku Eutanazji Pirna-Sonnenstein. W niepozornej kwaterze oznaczonej kamienną stelą złożono urny 383 Polaków i 720 Niemców – więźniów KL Sachsenhausen.
Ciała zamordowanych i zmarłych z wycieńczenia więźniów do chwili uruchomienia krematorium na terenie obozu Sachsenhausen w 1942 roku kremowano najczęściej w miejskich krematoriach i grzebano na komunalnych cmentarzach. Podobne kwatery z urnami znajdują się także na innych berlińskich cmentarzach (patrz: Friedhof Altglienicke w Berlinie).
Pamięć ofiar upamiętniono kamienną stelą, na której stoi urna z inskrypcją: Szacunek dla zmarłych, Obowiązek dla żyjących. Tu spoczywa 383 Polaków i 720 Niemców zamordowanych w KL Sachsenhausen 1942.

W południowym narożniku cmentarza, w wydzielonej część znajduje się radziecki cmentarz wojenny – Radzieckie Mauzoleum Güterfelde. W centralnym punkcie ustawiono obelisk z czerwonego piaskowca, z gwiazdą czerwoną na szczycie. Na tablicy memoratywnej umieszczonej na obelisku znajduje się następująca informacja: Tu spoczywa 1389 radzieckich obywateli, którzy w czasie drugiej wojny światowej byli deportowani i zmarli w faszystowskiej niewoli / obozach pracy przymusowej.
W tej kwaterze pochowano 1389 obywateli ZSRR (upamiętnieni na obelisku) oraz 101 Polaków, 4 Jugosłowian, 2 Włochów i jednego Czecha.
Brak jest natomiast informacji o pozostałych obcokrajowcach, których groby znajdują się w tym miejscu. Na kwaterze tej bowiem pochowano robotników przymusowych, więźniów oraz jeńców wojennych, ekshumowanych z cmentarza dla obcokrajowców, położonego na południe od Berlina we wsi Mahlow.
Od 2006 roku na cmentarzu Wilmersdorfer Waldfriedhof w Güterfelde nie ma już nowych pochówków i niewykluczone, że obszar cmentarza zostanie przekształcony w teren parkowy, a na jego obrzeżach powstaną budynki mieszkalne. Mimo tych zmian istniejące na terenie cmentarza kwatery grobów wojennych muszą zostać zachowane i nadal będę podlegać pielęgnacji.

Dane adresowe