Marzahn Parkfriedhof

Opis cmentarza

W okresie narodowego socjalizmu i drugiej wojny światowej na cmentarzu komunalnym w Berlinie Marzahn pochowano tysiące ofiar reżimu nazistowskiego i wojny. Począwszy od lat 50 XX wieku na cmentarzu stworzono wiele upamiętnień poświęconych różnym grupom ofiar.


Upamiętnienia ofiar II wojny światowej

Pomnik – ręka złożona do przysięgi , z inskrypcją „3330 ofiary terroru bombowego ostrzegają Was żyjących” poświęcona jest ofiarom bombardowań. Ofiarami tymi byli zarówno niemieccy cywile jak i przedstawiciele innych narodowości, którzy zostali deportowani do Berlina jako robotnicy przymusowi.
Z tego samego okresu pochodzi porfirowy Kamień Pamięci Ofiar Faszyzmu z symbolem ODF (Ofiary faszyzmu) i inskrypcją – „46 ludzi zginęło; abyśmy my żyli”. Jest to upamiętnienie czterech kobiet i 42 mężczyzn straconych w latach 1933 – 1942 w więzieniu Plötzensee, których prochy złożono w tym miejscu. W więzieniu Plötzensee stracono niemal trzy tysiące osób, a duża ich część pochodziła z krajów okupowanych przez Niemcy.
Rzeźba - stela upamiętniająca ofiary pracy przymusowej, które zginęły w Marzahn.
Na pomniku znajduje się inskrypcja: „Pamięci robotnic i robotników przymusowych oraz ich dzieci z wielu krajów Europy 1939-1945; Tysiące zmarły w Berlinie i okolicy: Wielu z nich pochowano na tym cmentarzu.” W samym Marzahn istniało 27 obozów, w których przebywali robotnicy przymusowi ze Związku Radzieckiego, Polski, Czechosłowacji, Włoch, Belgii, Holandii i innych krajów europejskich. Najwięcej robotników przymusowych zatrudniała Niemiecka Kolej Rzeszy(Deutsche Reichsbahn), która w Marzahn-Hellersdorf posiadała siedem obozów.
Według dzisiejszego stanu badań na cmentarzu w kwaterach położonych w głębi nekropolii spoczywa przynajmniej 1400 ofiar pracy przymusowej, w tym około 100 dzieci. Wśród tych ofiar jest ponad 370 obywateli Polski. Ich groby oznaczone są kamiennymi tabliczkami z imionami i nazwiskami ofiar.
Na terenie jednej z kwater znajduje się tablica pamiątkowa oraz groby 20 polskich dziewcząt oraz młodych kobiet pochodzących z Łodzi i deportowanych do pracy przymusowej w zakładach AEG. Zginęły 4 września 1943 r. podczas nalotu bombowego przysypane w piwnicy budynku, w którym się schroniły. W miejscu ich śmierci w Berlinie przy Grenzstraße 16 znajduje się również tablica pamiątkowa. Tablica powstała z inicjatywy pochodzącego z Łodzi byłego robotnika przymusowego Bolesława Pajączkowskiego.
Na terenie cmentarza znajduje się upamiętnienie niemieckich Sinti i Romów, więzionych w obozie w Marzahn, którzy zostali zgładzenie w KL Auschwitz. Jest tu też sowiecki cmentarz wojenny, groby żołnierzy z pierwszej wojny światowej oraz upamiętnienie ofiar stalinizmu.

Dane adresowe